Kaszubszczyzna. Pedagogicznie o języku i tożsamości

Książka Kaszubszczyzna. Pedagogicznie o języku i tożsamości wpisuje się w tradycję gdańskich badań nad kaszubszczyzną i nad doświadczeniami językowymi, społecznymi oraz edukacyjnymi Kaszubów, które – dokładnie tak samo jak doświadczenia innych mniejszości etnicznych i narodowych – są trudne, skomplikowane i po wielekroć waloryzowane dziejami historycznymi, zmianą granic, zmianą państwowości itp.

Książka przedmiotem zainteresowań czyni nie tyle kulturę kaszubską jako to, co bezpośrednio i realnie jest udziałem człowieka i ludzi, ile wiedzę o kulturze kaszubskiej, która wytwarzana jest instytucjonalnie i funkcjonuje jako teoretyczne koncepcje kaszubszczyzny. Te zaś nazwać można teoriami. Dają się one rozpoznać jako dwa konfrontacyjne wobec siebie ujęcia, które nazywam kaszubocentryzmem i polonocentryzmem. Nie uprzedzając szczegółowych treści książki, należy dodać, że jądrem pierwszej jest uznanie autonomii języka kaszubskiego, jądrem drugiej jest uznanie jego zależności od języka polskiego. 

Spis treści

Wstęp
Rozdział 1
Metodologia badań kultury kaszubskiej - założenia analiz i interpretacji pracy
1.1. Kontekst pedagogiczny w badaniach nad kulturą (kaszubską)
1.2. Pedagogiczność badań języka i kultury
1.3. Relacja wiedza – władza w studiach kulturowych nad kaszubszczyzną

Rozdział 2
Dyskurs kaszubocentryczny: marginalizowana wiedza o języku kaszubskim
2.1. Floriana Ceynowy rozpoznanie kaszubszczyzny jako kultury marginalizowanej względem kultury polskiej
2.1.1. Społeczno-polityczne i filozoficzne konteksty myśli Floriana Ceynowy
2.1.1.1. Herderowska koncepcja kultury i języka
2.1.1.2. Panslawistyczna koncepcja kultury i języka
2.1.1.3. Relacje społeczne w świetle idei demokratycznej
2.1.2. Kaszubszczyzna jako autonomiczna kultura. Kaszuba jako rozsądny obywatel
2.2. Młodokaszubów rozpoznanie kaszubszczyzny jako związku języka i polityki
2.2.1. Społeczno-polityczne konteksty programu Młodokaszubów
2.2.2. Kaszubszczyzna jako deklaracja polityczna: Kaszuba jako Polak
2.3. Zrzeszeńców rozpoznanie kaszubszczyzny jako związku języka, dwujęzyczności i państwowości
2.3.1. Społeczno-polityczne aspekty programu Zrzeszeńców
2.3.2. Kaszubszczyzna jako polityka języka. Kaszuba jako obywatel
2.4. Tatczëznë i Odrodë rozpoznanie kaszubszczyzny jako związku języka i obywatelstwa
2.4.1. Społeczno-polityczne konteksty programu Tatczëznë i Odrodë
2.4.2. Kaszubszczyzna jako możliwość językowo-obywatelska. Kaszuba jako obywatel zaangażowany w sprawy kaszubskie
2.5. Kaszëbsczi Jednotë rozpoznanie kaszubszczyzny jako związku języka, obywatelstwa i dwukulturowości
2.5.1. Społeczne i polityczne konteksty programu Stowarzyszenia Kaszëbskô Jednota
2.5.2. Dwukulturowość – kaszubszczyzna jako możliwość etniczno(narodowo)-obywatelska. Kaszuba jako obywatel świadomy prawa do praw

Rozdział 3
Dyskurs polonocentryczny: dominująca wiedza o języku kaszubskim
3.1. Wytworzenie i umocowanie dyskursu polonocentrycznego – aplikacje społeczne, polityczne i naukowe
3.1.1. Społeczne i polityczne umocowanie dyskursu polonocentrycznego
3.1.2. Naukowe umocowanie dyskursu polonocentrycznego
3.2. Polonocentryzm kaszubski jako projekt polityki tożsamościowej (czasów) PRL
3.2.1. Kwestia kaszubska jako wiedza o Kaszubach w polityce tożsamościowej PRL
3.2.2. Język kaszubski w polityce tożsamościowej PRL
3.3. Naukowe wytwarzanie prawdy o języku Kaszubów jako próba interpretowania rzeczywistości społeczno-kulturowej
3.3.1. Wytwarzanie wiedzy: kaszubski jest dialektem polskim
3.3.2. Wytwarzanie wiedzy: kaszubski jest dialektem języka polskiego
3.3.3. „Kaszubski jest dialektem” jako wola prawdy dialektologii polskiej

Rozdział 4

Rozdział 5

Kaszubszczyzna jako porządek prawd o języku i tożsamości. Próba podsumowania
5.1. Kaszubszczyzna: dwie czy jedna kultura?
5.2. Gramsciego intelektualna opieka nad rządzonymi – uwagi metodologiczne
5.3. Kaszubszczyzna jako projekt intelektualny i jego pedagogiczne elementy
5.4. Kaszubszczyzna jako projekt (językowo-)tożsamościowy i jego pedagogiczne elementy
5.4.1. Wspólnota – wielokulturowość
5.4.2. Język – dwujęzyczność – dwukulturowość
5.4.3. Regionalność (i w niej etniczność) – obywatelskość
5.4.4. Wielowymiarowość tożsamości
Zakończenie
Bibliografia