Wyniki wyszukiwania

Wejherowskie Muzeum

Cenne dary ze spuścizny Wojciecha Kiedrowskiego

W ostatnim czasie miałem okazję przekazać do wejherowskiego muzeum, zbiór prasy z regionu, ukazującej się w latach 1987–2009 pochodzącej ze zbiorów Wojciecha Kiedrowskiego.

Wojciech Kiedrowski, wydawca, regionalista, syn gdyńskiego sędziego z okresu międzywojennego, zamordowanego w Piaśnicy, działacz Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego, wieloletni redaktor naczelny miesięcznika „Pomerania”, założyciel wraz z żoną Renatą – Oficyny CZEC, laureat nagrody Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury w 2003 roku, był również bacznym obserwatorem zmian społecznych i bieżących problemów nurtujących Kaszubów i Pomorzan. Stąd jego pasja kolekcjonerska. Dar w postaci prasy przekazany ze spuścizny W. Kiedrowskiego obejmuje kilka zakresów tematycznych.

Gdyńscy Kaszubi

Lucjan Hoga – jestem z Wiczlina

Wiczlino jest częścią Gdyni, która w ostatnich latach bardzo mocno się zmienia. Ten proces będzie postępować, według planów rozwoju, zachodnią część miasta ma zamieszkiwać w przyszłości co najmniej kilkadziesiąt tysięcy gdynian. Całkiem nie tak dawno, bo jeszcze w latach osiemdziesiątych ubiegłego wieku, a więc zaledwie trzydzieści parę lat temu, mijając Chwarzno i obwodnicę Trójmiasta zaczynał się inny, spokojniejszy świat – pola obsiane żytem, pasące się krowy, rzadka jednorodzinna zabudowa, niewielki ruch samochodów oraz często słyszany język kaszubski były stałym składnikiem ówczesnego, wiczlińskiego krajobrazu. Stopniowe zmiany zaczęły postępować w końcówce ubiegłego tysiąclecia, by nabrać na sile i dynamice w ostatniej dekadzie. O najstarszych mieszkańcach Wiczlina, historii tego miejsca oraz zmieniającym się świecie dowiaduje się podczas rozmowy z Lucjanem Hogą – rodowitym mieszkańcem tej obecnej dzielnicy Gdyni.

Dzień Dziecka

Ubierz słupka w Gdyni – po kaszubsku!

W niedzielę poprzedzającą Dzień Dziecka za sprawą Gdyni Rodzinnej odbyła się ciekawa akcja – przystrajania słupków miejskich przy placu Kaszubskim i ulicy Świętojańskiej. My oczywiście nie mogliśmy przygotować innej oprawy niż kaszubskiej, szczególnie że obok spoglądał na nas Antoni Abraham na tle kaszubskich flag. Łącznie ozdobiliśmy trzy słupki – w imieniu Księgarni Kaszubsko-Pomorskiej CZEC, Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego Oddziału w Gdyni i Kaszubskiego Forum Kultury. Nazwaliśmy je: Stolëm, Damroka i Pùrtk.

Ważne prace

Kolejna tablica o historii Oksywia

W zeszłym roku wspieraliśmy ważną inicjatywę przygotowując tekst i opracowanie graficzne tablicy informacyjnej przy kościele pw. Św. Archanioła w Gdyni-Oksywiu. To miejsce jest niezwykle ważne dla historii Gdyni i szerzej Kaszub – to obszar dawnego grodziska, a obecnie jednego z najstarszych kościołów na Pomorzu, mającego swe korzenie w XIII wieku. Pobliski cmentarz to „ostatni port” wielu zasłużonych postaci Kaszub.

Wspomnienie Renaty Kiedrowskiej

O naszym przyjacielu

Jednym z najbliższych współpracowników Lecha Bądkowskiego w społeczności kaszubskiej był Wojciech Kiedrowski – wieloletni redaktor naczelny miesięcznika „Pomerania”, wydawca i działacz kaszubsko-pomorski, który odszedł do wieczności w 2011 roku. Przez wiele lat w działalności kaszubskiej wspierała go małżonka – Renata Kiedrowska. W roku 100. rocznicy urodzin Lecha Bądkowskiego, spotykam się w jej kartuskim domu, aby zebrać wspomnienia o tej ciekawej postaci.

W podziękowaniu

Dary dla gdyńskich szpitali

21 kwietnia 2020 roku wysłaliśmy dary dla trzech gdyńskich szpitali: Uniwersyteckiego Centrum Medycyny Morskiej i Tropikalnej, Szpitala Miejskiego im. Św. Wincentego a Paulo oraz Szpitala Morskiego im. PCK. Przekazaliśmy płyny do dezynfekcji i maseczki jednorazowe, maści bursztynowe, dla pokrzepienia ciała: kawy i herbaty z kaszubską truskawką. Wśród darów znalazły się także upominki dla najmłodszych pacjentów – audiobooki z bajkami gdyńskimi i układankami, prezentującymi różne szkoły haftu kaszubskiego. Do paczek dołączyliśmy życzenia dla personelu medycznego oraz rysunki, które wykonał mały gdynianin, Kaszuba – pięcioletni Michałek.

Na kalwaryjskich ścieżkach

Kaszubska Droga Krzyżowa

Serdecznie zapraszamy do obejrzenia i przeżywania Kaszubskiej Drogi Krzyżowej nadesłanej nam przez dr. Tomasza Fopke - dyrektora Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie. Jest to kontynuacja odbywającej się od początku tego wieku Kaszubskiej Drogi Krzyżowej na Kalwarii Wejherowskiej. W tym roku ze względu na panującą pandemię, Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie wspólnie z O.O. Franciszkanami i Twoją Telewizją Morską z Wejherowa przygotowały inną formę – film powstały dzięki współpracy całego grona osób, zawierający rozważania Drogi Krzyżowej w języku kaszubskim. Ich autorką jest od roku 2013 dr Ludmiła Modzelewska.

100 rocznica urodzin

Uchwała Senatu RP związana z Lechem Bądkowskim

W ostatnim tygodniu otrzymaliśmy list z Kancelarii Senatu RP – a w nim treść uchwały z dnia 12 marca 2020 roku w związku z 100. rocznicą urodzin Lecha Bądkowskiego. Z pewnością inicjatorem tej ważnej przesyłki był senator Kazimierz Kleina. Jako rodzina Lecha Bądkowskiego mieliśmy spotkać się w Warszawie już dzień wcześniej – 11 marca, a senator miał plany żeby nas przyjąć. Ze względu na panującą sytuację związaną z rozprzestrzeniającym się koronawirusem większość gości została odwołana parę dni wcześniej. W ostatnim momencie zrezygnowaliśmy z wyjazdu, była to decyzja trudna, ale z pewnością rozsądna, nie myśląc tylko o sobie.

Gospodarka morska

Piękny album o PLO i wspomnienia

W ostatnim czasie na rynek księgarski powrócił niezwykle ciekawy album Polskie Linie Oceaniczne. Album floty 1951–2011. Blisko dekadę temu zamieściłem w miesięczniku „Pomerania” tekst nawiązujący do tej ciekawej książki. Mimo tego, że upłynęło blisko dziesięć lat, zmieniły się kolejne ekipy rządzące Polską to wiele w kwestii morskiej w tym kraju nie uległo zmianie – w dalszym ciągu stoimy plecami do morza. Sytuacja jest chyba jeszcze bardziej tragiczna jak dołożymy do całości sprawy morskiej, kwestię floty rybackiej, której już za chwilę nie będzie. Mam tu oczywiście na myśli niewielkich armatorów z Nordy, bo po największym rybackim Dalmorze w ogromnym stopniu od wielu lat pozostały już także wspomnienia.

Słuchowisko na trudny czas

Zaklęta królewianka

W tym roku minęła 100. rocznica urodzin Lecha Bądkowskiego (1920‒1984). Z tej okazji Rada Miasta Gdańska ustanowiła go patronem roku i często na Pomorzu (i nie tylko) wspominamy osiągnięcia tego działacza społecznego, pisarza, publicysty i współzałożyciela Zrzeszenia Kaszubskiego. Stosunkowo rzadko wspomina się jednak o jego twórczości dla najmłodszych. Tymczasem Bądkowski ma na swoim koncie interesujące dokonania na tym polu. W tym miejscu przypomnieć bajkę Zaklęta królewianka. W lipcu 1959 roku oparty na tym utworze spektakl, w reżyserii Natalii Gołębskiej, miał swą premierę w gdańskim Teatrze Miniatura.

Fotoreporter - zawód i pasja

Maciej Kosycarz 1964–2020

26 marca 2020 roku, dotarła do nas bardzo smutna wiadomość – do wieczności odszedł Maciej Kosycarz – gdański fotoreporter, autor tysięcy zdjęć i wielu wspaniałych albumów. W branży fotoreporterskiej, którą podążył za swym ojcem – Zbigniewem Kosycarzem (1925–1995) był pewną ikoną i świetną marką. Jego nazwisko i Agencja Kosycarz Foto Press to ważna składowa trójmiejskiego kodu genetycznego w ostatnich dekadach. To esencja tego wszystkiego co kształtowało pewną specyfikę tych trzech miast, ale także szerzej całego Pomorza. Ciężkie to do wyobrażenia bez udziału i fotoreporterskiego zmysłu Macieja, który uwieczniał w obrazie migawki ważnych wydarzeń – radosnych, smutnych, doniosłych, czyli całości tego czym jest życie każdego z nas oraz życie miasta i regionu.

Rok Lecha Bądkowskiego

Myśli Mędrca z Targu Rybnego

Dziś, 24 lutego 2020 roku mija 36. rocznica śmierci Lecha Bądkowskiego (1920-1984), którego rok obecnie trwa. Jesteśmy już po wielu konferencjach, otwarciach wystaw, promocjach książek i innych przedsięwzięciach przywołujących tę Postać. Śledząc dzieła publicystyczne i literackie Bądkowskiego natrafimy na wiele na wiele ciekawych, uniwersalnych myśli. Poniżej zamieszczam mój wybór.

100. rocznica Zaślubin z Morzem oraz urodziny Gdyni

Żeromski na Kaszubach

W 2020 roku mija setna rocznica przyłączenia Pomorza do Polski. W ostatnim czasie, w prasie i portalach internetowych pojawiło się z tej okazji wiele artykułów. Data: 10 luty nosi w sobie wiele ważnych wydarzeń, najbardziej znane to: Zaślubiny z Morzem w Pucku w 1920 roku, sześć lat później – także 10 lutego, Gdynia uzyskała prawa miejskie, a w 1938 roku, także tego lutowego dnia odszedł do wieczności w gdyńskim szpitalu – Aleksander Majkowski – lider młodokaszubów. W obecnym artykule pragnę przybliżyć postać Stefana Żeromskiego, pochodzącego spoza Pomorza, jednak swą działalnością bardzo mocno związaną z tą ziemią. W 2020 roku mija także okrągła rocznica – sto lat od jego pobytu w północnych stronach. Pomorska kraina, którą odwiedził w 1920 roku, stała się w następnych latach inspiracją w jego twórczości. Odnajdziemy tam sporo tropów gdyńskich i kaszubskich.

W sercu Kaszub

Lech Bądkowski na 20-lecie Remusowego Kręgu w Borzestowie

6 lutego 2020 roku w Borzestowie odbyło się jubileuszowe spotkanie Remusowego Kręgu. To już dwadzieścia lat, jak remusowcy spotykają się co miesiąc w sercu Kaszub ‒ urokliwej miejscowości Borzestowo, z którą związane są znane postacie: młodokaszuby Franciszka Kręckiego oraz twórcy Muzeum Kaszubskiego w Kartuzach – Franciszka Tredera. Podczas tych spotkań gośćmi Kręgu były postacie znane z działalności kaszubskiej: poeci, pisarze, dziennikarze, działacze kaszubscy, podróżnicy, duchowni, samorządowcy oraz parlamentarzyści. Ta inicjatywa i jej lider – Brunon Cirocki zawsze budzili moje uznanie. W pracy, nie tylko regionalnej, ważne jest długodystansowe działanie, a to niestety domena niewielu. Wielu z nas szybko się zapala do działania, jednak równie szybko gaśnie z różnych powodów. Remusowy Krąg świeci jasnym, ormuzdowym płomieniem już od dwudziestu lat i niech tak będzie dalej. Gdybyśmy w różnych częściach Kaszub mieli więcej takich Remusowych Kręgów, bylibyśmy z pewnością parę kroków dalej.

Dramat Lecha Bądkowskiego

Sąd nieòstateczny w Gduńskù

3 lutego 2020 roku na scenie gdańskiego Wybrzeża, Teatr Amatorski Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego przedstawił dramat autorstwa Lecha Bądkowskiego – Sąd nieòstateczny w reżyserii Felicji Baska-Borzyszkowskiej. Autorem przekładu sztuki na język kaszubski jest Zbigniew Jankowski. Była to kolejna odsłona obchodów 100. rocznicy urodzin Lecha Bądkowskiego. Przeszło dekadę temu – w 2009 roku, sztuka została wystawiona gdańskim Teatrze „Miniatura”. Wówczas działo się to w Roku Lecha Bądkowskiego, ustanowionym przez Radę Naczelną Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego. W 2009 roku pisałem o tym w miesięczniku „Pomerania” nr 6/2009, najciekawsze są słowa Lecha Bądkowskiego z wywiadu przeprowadzonego w 1980 roku przez Alinę Kietrys.

Wieczór w Św. Janie

Gdańska inauguracja Roku Lecha Bądkowskiego

31 stycznia 2020 roku w kościele Św. Jana odbyła się inauguracja Roku Lecha Bądkowskiego w Gdańsku. Nadbałtyckie Centrum Kultury przygotowało ciekawy program, nawiązujący do tej zasłużonej Postaci. Uroczystość otworzył krótki film ze zbiorów Europejskiego Centrum Kultury odnoszący się do wydarzeń Sierpnia `80 i udziału Lecha Bądkowskiego jako rzecznika Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego oraz sygnatariusza Porozumień Sierpniowych. Nie bez przyczyny w tym właśnie miejscu, wystąpienia zostały poprzedzone "Pieśnią Gdańskich Polaków" w wykonaniu Chóru Discantus pod batutą dr. Sławomira Bronka. Przewodnikiem i narratorem podczas uroczystości był prezes Instytutu Kaszubskiego – prof. dr hab. Cezary Obracht-Prondzyński.

Gdańska uroczystość

Tramwaj im. Lecha Bądkowskiego

30 stycznia 2020 roku, miałem okazję uczestniczyć w Gdańsku w uroczystości nadania imienia Lecha Bądkowskiego jednemu z nowych tramwajów (Pesa Jazz Duo o numerze bocznym 1059). Była to kolejna, tym razem gdańska odsłona związana z obchodami 100. rocznicy urodzin Lecha Bądkowskiego. Uroczystość odbyła się na przystanku tramwajowym przy ul. 3 maja, nieopodal gmachu Urzędu Miejskiego w Gdańsku. Uczestniczyli w niej prezydent Gdańska Aleksandra Dulkiewicz, wiceprezydent Piotr Borawski, Maciej Lisicki – prezes Spółki Gdańskie Autobusy i Tramwaje, gdańscy radni, członkowie Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego i Klubu Studenckiego "Pomorania" oraz rodzina patrona na czele z jego córką – Sławiną Kosmulską.

Rok Lecha Bądkowskiego w Gdańsku

Książka o ojcu

W styczniu obchodzimy setną rocznicę urodzin Lecha Bądkowskiego – pisarza, żołnierza i obywatela, jak głosi jego epitafium na gdańskim cmentarzu Srebrzysko. W końcu 2019 roku Rada Miasta Gdańska przyjęła uchwałę o ustanowieniu roku 2020 – Rokiem Lecha Bądkowskiego, podkreślając zasługi tego honorowego obywatela stołecznego pomorskiego miasta.

W różnych częściach Pomorza zaplanowano już różnego typu przedsięwzięcia związane z tym ciekawym i zasłużonym człowiekiem. W ostatnich latach ukazało się kilka książek poświęconych Lechowi Bądkowskiemu, a niektóre z jego publikacji doczekały się wznowień. Zaprezentowano kilka wystaw, mogliśmy też uczestniczyć w wielu konferencjach i spotkaniach dotyczących tej postaci. Większość tych wydarzeń działa się w roku 2009, który Rada Naczelna ZKP ustanowiła Rokiem Lecha Bądkowskiego. Poza tym okresem przedsięwzięć upamiętniających tego wielkiego człowieka, jego wykraczające daleko w przyszłość myślenie i idee kaszubsko-pomorskie, było już o wiele mniej, organizowała je zazwyczaj rodzina oraz niewielka grupa osób.

Ważna rocznica

Gdynia – Lechowi Bądkowskiemu

24 stycznia 2020 roku minęła setna rocznica urodzin Lecha Bądkowskiego (1920–1984) – żołnierza Września, Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, cichociemnego, działacza kaszubsko-pomorskiego, współzałożyciela Zrzeszenia Kaszubskiego w 1956 roku, publicysty, pisarza, rzecznika "Solidarności" i sygnatariusza Porozumień Sierpniowych oraz orędownika Polski samorządnej. Jego życiorys mógłby z pewnością posłużyć jako materiał filmu sensacyjnego. Dla nas, Kaszubów i szerzej Pomorzan to jedna z najważniejszych postaci ruchu kaszubsko-pomorskiego II połowy XX wieku, jeden z głównych ideologów tego nurtu. Lech Bądkowski pozostawił po sobie bardzo wiele dokonań, zarówno tych materialnych jak i funkcjonujących w sferze idei i ducha. Te drugie z pewnością są ważniejsze, bo stanowią inspirację do działania kolejnych pokoleń.

Król Kaszubów

Wolność ducha, serca i umysłu – rzecz o Ks. Hilarym Jastaku

17 stycznia w kościele pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Gdyni została odprawiona msza św. intencji Ks. Prałata Hilarego Jastaka w 20. rocznicę Jego śmierci. Poprzedzono ją złożeniem kwiatów pod pomnikiem Króla Kaszubów, który usytuowany jest w pobliżu parafii. W mszy św. uczestniczyło wielu parafian oraz wszystkich tych, którzy z racji wielowymiarowej działalności Ks. Jastaka, mieli z Nim okazję współpracować i budować wspólne kontakty – żołnierzy Armii Krajowej i Szarych Szeregów, członków gdyńskiego oddziału Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego, gdyńskich zakładów pracy skupionych wokół NSZZ "Solidarność", dawnej Scholi, Fundacji Pomorskiej Inicjatywy Historycznej oraz przedstawicieli władz centralnych i samorządowych. Mszę św. celebrował proboszcz ks. Jacek Bramorski, który w swym kazaniu zawarł pewną syntezę działalności Ks. Jastaka. Po mszy św., w Kaplicy Św. Jana odsłonięto również miejsce pamięci poświęcone Księdzu Prałatowi, a następnie złożono kwiaty i wspólnie modlono się przy znajdującym się na terenie parafii grobie Kapelana.