Droga Wòlnëch Lëdzy - książka fantasy w języku kaszubskim autorstwa Adama Hebla, wydana przez Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie i Gminny Ośrodek Kultury w Luzinie.

Interesuje Cię tematyka fantasy po kaszubsku. Zachęcamy do odwiedzenia portalu: biersztuba.com

Fragment książki:

– Je cë zëmno? – spitôł Mark sédmëlatnégò knôpa. Jemù ju nie bëło
zëmno. Pò pół dnia chòdzeniô na zamiarzłëch nogach Jurik leżôł pòd
spùszczoną bómą i przestôwôł w całoscë czëc. Na brzëchù mù sã nawet robiło
cepło, sóm nie wiedzôł, czë prawie sã na leżąco òszczôł, czë jegò cało
chcało òddac néżkã cepła na drogã do òjców. Mark lubił mù przeskùrzëc
– kò béł sédmë lat starszi. A terô sã pitô z taką dobrocą w głosu – to znaczi,
że pò prôwdze swiat sã kùńczi dlô môłégò niewòlnika.
– Spòkójno, zarô cebie mdze lepi. Môsz, tu je gòrącô wòda z jigłama
z chòjnë, môlowé bómë mają mòc.
Jurik wëpił szluk, jaczi jakbë scygnął dôkã z jegò zdrokù. Czej sã przënãcył
do temperaturë, zaczął pic wikszé szluczi, jaż w blaszany tasce òstałë
mòkré jigłë i kóra.
– Òni bë ce tu òstawilë, le mùszisz dac radã wrócëc. Jesz le miesądz,
przińdze zymk. Wëtrzimôsz, brace.
Brace! Òn tak nigdë nie gôdôł. Ale pewno tak robi brat – szturô, bije,
ale cëzym ùpitoszëc nie dô. Terô nawet to jegò klepanié pò głowie tak nie
robi nerwés.
– Dobra, dôj tã taskã, to je wachtowników. Nie ùwierzisz, jak mie sã
ùdało to dobëc! Jeden szedł w te chójczi, bò widzôł zwierza, drëdżi spôł
przë ògniu, jô tam pòdeszedł, dôł radã bùchnąc taskã, przërëchtowac napitk,
ùwarzëc gò i przëniesc, a ti glëpérowie nie ùzdrzelë.
Jurik nie reagòwôł na te słowa, béł jak chtos, chto sã wëbùdzył ze spikù
i nie wié, czë ju widzy jawernotã. Baro miło bëło mù czëc Mareka, co sã
chwôli swòjima zwënégama terô, czej szło ò ùretanié żëcégò. Gwës, wachtownicë
bë òstawilë zmiarzłé dzeckò jakno bezwôrtné miãso, jak mielë
w zwëkù gadac na niewòlników.
– Młodi, chróst na wóz! Të, bòrénkù, przëwiãzac bale, jedzemë do
drewùtnie – dôł pòlét jeden z wachtowników i szedł òdkazëwac pòsobnym
niewòlnikóm, jaczi rakòwelë w òkòlim. Zachôdającé słuńce wskazywało
czerënk, w jaczim mdą jachelë. Nôprzód rzôdkò pòrosłim bezdrożim, pózni
na drëftã, dze strzód bùków pòsëną wasągã na òbéńdã pana. Tedë le
miec nôdzejã, że Zorkòs nie mdze chcôł zôs sã bawic strachã i nie mdze
napùszczôł tëch swòjich paskùdnëch żnijów na niewòlników. Mòże dzysô
je na balu, abò z jaczim czarzbónã òbgadiwają swòje krëjamnotë.
Jeden z knôpów zakùti w lińcuchë òdkłôdôł nôrzãdła do miecha na
wòzu. Pózni zaczął ùstawiac niewòlników, jaczi mielë jic za wasągã i wiązôł
jima rãce. Òn dzysô mdze miôł tã czestnosc jachac na wòzu i na pòlétë
panów tłuc batugã tëch, co spòmaliwają rézã.
– Kùli jich je? – przédnik wachtë spitôł, pò czim sóm zaczął rechòwac
– jednégò braknie! Dze òn je?!
Jurik widzôł jak cos skòczëło pò prawi stronie i sã skrëło za pòwalonym
pniã chòjnë, jaczé trzëdzesce kroków òd wòza. Òdwrócył zdrok, ale
nôwôżniészi wachtownik zmerkôł jegò rëch głową.
– Tam! Łapac gò! – na ten pòlét jeden z jegò towarzëszów pòdeszedł
z pôłką i wskôzôł zataconémù za chòjną plac w rédze.
To béł Andin, knôp, co òd jaczégòs czasu wiele narzékôł na niewòlniczi
kawel. Zarëczałi z przemiarzłima rãkama wëkùknął zeza drzewa. Wachtownik
stojôł bez rëchù, a bëniel dërgòtôł ze strachù i pòczëcô traceniô
nôdzeje, tak jak jegò cało tracëło cepło. W kùńcu równak sã zdżibnął,
chwëcył seczerã z zemi i zaczął ùcekac. Ni miôł szansów przeńc dalek,
wachtownik zarô béł przë nim, tej òn sã òdwrócył i chcôł ùderzëc pana
seczerą, le w jegò przemiarzłëch rãkach òna sã przesuwała jak zôbôwka
w rączkach dzecka. Sztót pózni Andin wrôcôł do rédżi òbiti palëcą z kòżdi
stronë. Za sztót z jegò gãstëch czôrnëch włosów wëbił zdrój krewi, jaczi
zlatiwôł na prawé òkò.
– Dwadzesce batugów, natëchstopach! – krzikôł zniecerplëwiony
przédnik wachtë. Niewòlnik z placã na wòzu pòsłëszno zaczął bic towarzësza
niewòlë. Wachtownik timczasã dostôwôł wiedno wikszégò gòrzu,
jakbë pôcha krewi bùdzëła w nim juńca. – I niech mie jesz chto słowò
rzecze, tej tak długò mdzemë tu stojelë, jaż na jegò krzebce nie mdze
placu bez krewi! Pón Zorkòs brëkùje drzewa na swiãtnicã Czôrnégò
Czarzewita i to pòd mòjim zarządã je brigada jakô mù gò dô nôwicy!
Jô tegò dopilëjã. A jak mie chto stanie na drodze, tej jô jesz dzysô weznã
mòjã taskã, nafùlëjã jã jegò krewią, a pózni jã wëpijã zmiészóną z piwã
w karczmie, rozmiejeta wa, wszóni? – czej to gôdôł, chcôł sygnąc w swòji
torbie za metalową taską, le ni mógł ji nalezc. Pòdeszedł do placu pò
ògniu, le tam ji nie bëło.
– Dze je mòja taska, psë? – czej pón to gôdôł, Jurik nerwòwò wezdrzôł
na Mareka, ju chcôł copnąc zdrok, le wachtownik to ùzdrzôł.
– Dze të sã zdrzisz? Wa jesta zgôdóny na to kradzenié? To të? – wskôzôł
na dzewiãc lat stôrégò knôpa stojącégò w pôrze z Marekã. Niewòlnik błagalno
wzérôł w òczë òbarchniałégò pana.
– Nié, to jô, panie – rzekł Mark. – Jô leno chcôł zrobic gòrący napitk
zmiarzłémù robòtnikòwi, cobë mógł wstac, proszã ò batudżi leno na mój krzebt.
– Batudżi? Na twój krzebt, bòhatéro? – pón pòdeszedł do niegò, pò czim
wezdrzôł na Jurika, jaczégò lëpë sã trzãsłë jak przë mòdlëtwie pielgrzimów,
chtërny òdwiedzywelë nierôz zemie czôrnëch bògów. – Jô widzã, że
të chcesz dobrze dlô tegò knôpa – zmienił ton, jakbë zéw krewi sã przemienił
w parmieniejącą dobroc. – Më doch nie chcemë, żebë mù sã co
złégò stało. Spòkójno, nic mù nie zrobimë. Jô rzekã wicy! Më gò naùczimë
czegòs, co mù sã na całé żëcé przëdô. Na twòjim przikładze òn sã naùczi,
że pana trzeba słëchac, a nié òkradac. Òdwiãzac jich! – górz na gãbã wachtownika
wrócył ze zwikszoną mòcą.
Kôzôł pòłożëc kloc drzewa, pò czim ùderził ò niegò Marekòwã głowã.
Chwëcył gò za czôrné włosë i przewrócył gò tak, że ten leżôł plecama
do zemie z głową na klocu. Kôzôł dwùm wachtownikóm chwëcëc gò,
a seczerã dôł Jurikòwi.
– Në, knôpiczkù, pòwtarzôj za mną te słowa mądroscë. Niewòlnik to
je rzecz jegò pana.
Knôp sã zawichlôł, le chùtkò zrozmiôł swòjã rolã pò sërim wezdrzenim
wachtownika.
– Niewòlnik to je rzecz jegò pana
– I mô temù panu służëc.
– I mô temù panu służëc.
– Chòcbë miôł padnąc z głodu, wszëtkò dô panu…
– Chòcbë miôł padnąc z głodu, wszëtkò dô panu…
– …czej nen tegò zażądô.
– …czej nen tegò zażądô. – Tuwò knôpiczk sã rozchlëchôł. Wachtownik
chwëcył gò za szczãkã i gôdôł prosto w jegò mòdré òczka, jaczé wëzdrzałë
tak, jak pewno niżódnégò sédmëlatka bùten ti przeklãti krôjnë.
– Czej niewòlnik weznie cos panu…
– Czej niewòlnik weznie cos panu…
– …tej zasłëgiwô na smierc.
– …tej zasłëgiwô na smierc.
– Bò jedna rzecz ni mòże wząc drëdżi rzeczë – knôp zaczął ne słowa
pòwtarzac pòd nosã, zgłosniwającë leno przë wezdrzeniach wachtownika.
– I trzeba sã wëzbëc jedny z nich. Pón chce, żebë taska òstała,
a niewòlnik zdżinął. Złodzeja trzeba zabic. Z redoscą to zrobiã, bò takô je
wòlô pana, a jô jem rzeczą, jakô mù służi.
Knôp chwëcył seczerã w òbie, mòcné jak na sédmëlatka, rãce. Òstatné,
co widzôł, to wërzasłé òczë Mareka. Pózni na jegò zamkłé òczë chilnãła
cepłô, gãstô krew. Chòc nié… tim razã bëła zëmnô!