Wielkie Pomorze rozpoczyna się od małej ojczyzny. Od emocjonalnego uświadamiania sobie własnego domu i jego najbliższego otoczenia: drzewa, kamienia, wody. Potem perspektywa się rozszerza... Zaczyna się myśleć o okręgu, pobliskich miastach i regionie w kategoriach jedności historycznej i kulturowej. Myśl o Wielkim Pomorzu nie prowadzi do wyłączenia z ojczyzny czy poczucia narodu. To raczej decyzja o zanurzeniu się w świat przeszłości, aby go możliwie w pełny sposób przeżywać tu i teraz.

Książka Kaszubszczyzna. Pedagogicznie o języku i tożsamości wpisuje się w tradycję gdańskich badań nad kaszubszczyzną i nad doświadczeniami językowymi, społecznymi oraz edukacyjnymi Kaszubów, które – dokładnie tak samo jak doświadczenia innych mniejszości etnicznych i narodowych – są trudne, skomplikowane i po wielekroć waloryzowane dziejami historycznymi, zmianą granic, zmianą państwowości itp.

Kolejne studia poświęcone założonemu problemowi kaszubskiej tożsamości i jej przemianom. We wprowadzeniu autorka przedstawia założenia teoretyczno-empiryczne, a trzeba podkreślić, że praca oparta jest na obszernych i pogłębionych badaniach socjologicznych.

"Nazwy własne w świadomości jednostkowej i grup społecznych wiążą się z różnymi poziomami władania językiem - ściśle językowym, komunikacyjnym i kulturowym", a ich stosowanie "odzwierciedla właściwości pozajęzykowych obiektów, ale jest też zorientowane podmiotowo i ujawnia różne aspekty oglądu świata istotne z punktu widzenia użytkowników i ich światopoglądów".

Przedkładany tutaj tom, zatytułowany Zapisane i ocalone. Twórczość literacka Anny Łajming, zawiera teksty poświęcone różnym gatunkom i aspektom literatury stworzonej przez autorkę Czterolistnej koniczyny. Artykuły dotyczą różnych zagadnień, które wiążą się zarówno z kwestiami życia literackiego, jak i warsztatu artystycznego; zarówno problematyki opisywanej w tradycyjnych metodologiach badawczych, jak i poprzez ujęcia nowsze.

Literatura Kaszubska jest silnym wyróżnikiem tożsamości Kaszubów. Możliwość pisania w języku kaszubskim, wyrażania emocji, ale i mitów społecznych, to wielka sprawa, o którą literaci z Kaszub stale dbali. Działo się tak, ponieważ opisy przeszłości, konstatacje o teraźniejszości oraz wizje przyszłości zawsze są ważnym czynnikiem wyrażania własnej podmiotowości.

Przewodnik zawiera 9 tras wytyczonych przez związanych z Miastem grassoznawców – Miłosławę Borzyszkowską-Szewczyk, Marion Brandt, Andrzeja Faca, Annę Kowalewską-Mróz, Mirosława Ossowskiego, Martę Turską i Martę Wróblewską. Autorzy prowadzą po miejscach mniej lub bardziej oczywistych Wrzeszcza i Oliwy, Starego i Głównego Miasta, Stoczni Gdańskiej oraz Kaszub.

Książka poświęcona literaturze i historii Kaszubów, które stanowią ważne segmenty procesu edukacji kulturowej oraz pozwalają konstruować własną świadomość kulturową i tożsamościową. Niniejszy tom prezentuje wybrane aspekty z zakresu literatury i historii, które mogą być pomocne m.in. badaczom dziejów i kultury Kaszub i Pomorza. Książka może się okazać również przydatna w studiowaniu etnofilologii kaszubskiej, slawistyki i polonistyki oraz będzie dobrze służyć nauczycielom edukacji kaszubskiej.

Z Austrii na Kaszuby. Korespondencja Ferdinanda Neureitera do literatów i regionalistów kaszubskich to druga część edycji poświęconej bogatej korespondencji, jaką przez lata prowadził znany i ceniony w kręgach kaszubskich pisarzy, intelektualistów, a także regionalistów pasjonat kultury, literatury i języka Kaszubów – Ferdinand Neureiter.

Jeżeli dzisiaj zestawiamy literaturę i politykę, to w sensie odsłonięcia specyficznych relacji, które czasem zbliżają, czasem zaś oddalają te dwie sfery. Niekiedy są to stosunki powodujące, że literatura wraz ze swoimi twórcami, środowiskiem, oddziaływaniem staje się wyrazicielką zewnętrznych wobec niej czynników ideowych i jest traktowana służalczo jako metoda osiągania jakiegoś efektu społecznego.

Pomorze, jako zróżnicowany obszar, stanowiący kulturowy, literacki, a także historyczny fenomen, jawi się jako przestrzeń pogranicza , zaś literatura kaszubska w sposób wyraźny oddaje tę złożoność.

Prezentowany tom stanowi pokłosie konferencji zorganizowanej przez Zakład Historii Języka Polskiego, Dialektologii i Onomastyki wespół z Instytutem Kaszubskim.

Językowy, literacki i kulturowy obraz Pomorza. Tom 3 pod redakcją Anny Iwanowskiej, Małgorzaty Klinkosz i Zenona Licy.