Od piwa głowa się kiwa takim porzekadłem żonglowali moraliści, gdy wesoły degustator pienistego trunku przeistaczał się w marudnego piwożłopa. Dla średniowiecznych kaznodziejów nadużywanie piwa było przede wszystkim grzechem, czyli bezpośrednim efektem działań diabła.

W ratuszowych izbach – taki jest tytuł kolejnego zbioru felietonów Andrzeja Januszajtisa, zamieszczanych od 2004 r. w lokalnym dodatku „Gazety Wyborczej”. Do chwili wydania tej książki powstało ich prawie 300.

Po II wojnie światowej do Gdańska, przybyły tysiące Polaków, którzy szukali tu lepszego miejsca na Ziemi. Historia nie rodzi się jednak w próżni i ich pojawienie się poprzedził dramat autochtonów, zamieszkujących Wolne Miasto od setek lat. Mowa o gdańskich Żydach, zmuszonych przez Niemców do emigracji lub zamordowanych w obozach zagłady. Szybko o tym zapomniano, a przedwojenna historia miasta nad Motławą była przez dekady niewygodna dla władzy i społeczeństwa. Dopiero po latach pojawiła się refleksja, że przecież nie byliśmy tu od zawsze, a koniec wojny nie był rokiem zerowym. Zaczęły się nawarstwiać pytania: Kim byli nasi poprzednicy? Co po nich zostało?

Publikacja znawcy i miłośnika Gdańska - Andrzeja Januszajtisa - składa się z dwóch części. We wstępie autor przedstawia historię gdańskiej dzielnicy Spichlerze, przekazuje opisy, świadczące o jego historycznym pięknie i znaczeniu jako niezwykle cennej części światowego dziedzictwa. Poddaje zarazem krytyce najnowsze wizje architektoniczne, brutalnie kontrastujące z pięknie odbudowanym Długim Pobrzeżem po drugiej stronie Motławy. Uzupełnieniem tekstu są 3 mapki i 16 ilustracji.

Wyobraźmy sobie, że – przeniesieni w czasie wstecz o osiemdziesiąt lat – idziemy niespiesznym spacerem drogą z Oliwy do Jelitkowa. Nie poznalibyśmy tego miejsca. Ulica Pomorska, przy której stoją dziś wielopiętrowe bloki, była wtedy zwykłą wiejską drogą. No, może nie taką zwykłą, jako że jeździł po niej tramwaj. Jednak krajobraz był tu zdecydowanie wiejski.

Książka jako część „tryptyku” Glosariusz gdański (obok Miasta czterdziestu bram i Miasta magicznych przestrzeni) – profesora Jerzego Sampa, znanego popularyzatora dziejów nadmotławskiego grodu – ukazuje mozaikowy wizerunek Gdańska