Niniejsze opracowanie dotyczy strat mieszkańców ówczesnego powiatu kartuskiego. Na początku XX wieku zajmował obszar większy niż dziś, jego powierzchnia wynosiła 1396 kilometrów kwadratowych. Północna granica przebiegała podobnie do dzisiejszej z dwiema różnicami: Chwaszczyno i okolice były w powiecie wejherowskim, a Warzno z przyległościami - w kartuskim. Na wschodzie: Leźno, dziś leżące w powiecie kartuskim, należało do powiatu Gdańskie Wyżyny. Potem kolejno granicę wyznaczały wsie: Kolbudy, Pręgowo, Buszkowy i Miłowo. Na południu powiat sięgał do Przywidza, Połęczyna, Kłobuczyna, Sikorzyna, Skorzewa, Gostomka, po Naklę.

Powiat wejherowski, jak i całe Pomorze (wówczas Prusy Zachodnie) podczas I wojny światowej, znajdował się daleko od linii frontu i nie było na tych terenach zniszczeń wojennych. Największą stratą tamtej wojny byli zabici, ranni i zaginieni żołnierze walczący dla Niemiec. Od początku wojny wydawano "Deutsche Verlustlisten" ("Niemieckie listy strat"). Prowadzono je dla poszczególnych krajów: Prus, Saksonii, Bawarii i Wirtembergii, oraz dla marynarki wojennej (Marine).

Wòjnowé wspòmnienia Kaszubów z Banina i okolic - zbiór wspomnień, który powstał na przestrzeni lat autorstwa Eugeniusza Pryczkowskiego. W jego ramach zamieszczono dziesięć wywiadów z mieszkańcami Banina, Barniewic, Żukowa, Miszewa, Kościerzyny, Rębiechowa, Nowego Portu, Hopowa, Klukowa i Łebieńskiej Huty. 

Autor, pochodzący z powiatu kościerskiego, opisuje wybuch wojny, wysiedlenia Kaszubów jesienią 1939 r. do Generalnej Guberni, wywózkę na przymusowe roboty u bauera i ucieczkę stamtąd. Następnie przedstawia swój los podczas robót na Żuławach, służbę w Wehrmachcie, okoliczności ucieczki "na drugą stronę frontu" oraz przebieg służby w wojsku polskim we Włoszech, gdzie wśród jego kompanów byli np. G. Herling-Grudziński czy A. Międzyrzecki.

Niezwykła opowieść o tym jak niemiecki Danzig stał się polskim Gdańskiem. Książka Macieja Żakiewicza powstała w oparciu o bardzo szeroką bazę źródłową, która naświetla rzeczywisty przebieg tragicznych wydarzeń wojennych w 1945 r. Maciej Żakiewicz urodził się w 1961 roku w Opolu. Od roku 1967 mieszka w Gdańsku. Ukończył historię na Uniwersytecie Gdańskim, w 1993 roku uzyskał tytuł doktora. Studiował także filozofię w Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie.

Czas próby i nadziei. Wspomnienia mieszkańców ziemi kościerskiej z lat 1939-1945.

W 2009 roku przypadła 80. rocznica powstania polskich szkół mniejszościowych w Niemczech, w tym na Kaszubach, oraz 70. rocznica śmierci ks. dr. Bolesława Domańskiego (1872-1939), proboszcza zakrzewskiego, wybitnego działacza polonijnego, prezesa Związku Polaków w Niemczech w latach 1931-1939 oraz prezesa jego V dzielnicy w Złotowie w latach 1923-1939.