Serwetki - haft kaszubski (szkoła wdzydzka)

 

Trójwarstwowe serwetki papierowe z kolorowym nadrukiem kaszubskich wzorów. Tradycja haftu, czyli ozdabiania tkaniny poprzez naszycie na nią różnokolorowych nitek, znana jest od stuleci. Początkowo wszelkie wyszywane motywy były jednobarwne, zdobione srebrnymi bądź złotymi nićmi.

 

Paczka zawiera 20 szt.

Wymiary: 16,5 x 16,5 cm

 

Szkoła wdzydzka uznawana za najstarszą spośród szkół wielobarwnego haftu kaszubskiego. Jej narodziny sięgają początków XX wieku i związane są z Teodorą i Izydorem Gulgowskimi – twórcami Muzeum Kaszubskiego Parku Etnograficznego we Wdzydzach Kiszewskich. Z jednej strony była to wówczas ciekawa promocja i szerzenie kaszubskiej sztuki ludowej, z drugiej strony poprzez zaangażowanie wdzydzkich dziewcząt i kobiet w to dzieło (szczególnie w wolniejszym od pracy okresie zimowym), Gulgowscy z pewnością przyczynili się do polepszenia bytu materialnego miejscowej ludności, znajdując zbyt na tworzone prace hafciarskie. W czasie I wojny światowej rozwój tej dziedziny został zahamowany, jej rozkwit nastąpił w połowie lat dwudziestych XX wieku. Wówczas we Wdzydzach Kiszewskich oraz sąsiednich miejscowościach: Wąglikowicach, Gołuniu i Rybkach, haft wdzydzki kultywowało około stu hafciarek. Szkoła wdzydzka charakteryzuje się niezwykłym bogactwem kolorów dochodzącym do siedemnastu barw. Znajdziemy w niej rzadkie, złamane kolory tj. pomarańczowy, brązowy, morelowy oraz barwy pastelowe. Jest to także odmiana bardzo bogata w różnorodność zdobień i ich charakterystyczny układ, zwłaszcza w środkowej części kompozycji. Często używane motywy to: tulipan, cebula, makówka, bławatek, szyszka, i słoneczko z liśćmi. Szkoła wdzydzka miała ogromny wpływ na rozwój wielu innych, późniejszych odmian wielobarwnego haftu kaszubskiego i stanowi pewien punkt wyjścia w tej dziedzinie. Wspominając o szkole wdzydzkiej trzeba wymienić jeszcze jedną postać - Maksymiliana Lewandowskiego, znajomego małżeństwa Gulgowskich, który zainspirowany działaniami tych regionalistów opracował własną koncepcję haftu wdzydzkiego, ograniczając pulę kolorów i uproszczając kompozycję. Tę wiedzę przekazywał jako nauczyciel w Szkole w Kosobudach oraz na kursach haftu prowadzonych w wielu częściach Pomorza. Z pewnością, odmiana lansowana przez Lewandowskiego była o wiele prostsza technicznie, dlatego to właśnie ona, bardzo mocno przyjęła się w kaszubskim świecie hafciarskim. Lewandowskiego łączyły bliskie relacje z siostrami Ptach z Żukowa. Jego prace hafciarskie stanowiły główną inspirację dla opracowania szkoły żukowskiej. Z pewnością to jednak Teodora Gulgowska była najważniejszą postacią jeśli mówimy o początkach historii wielobarwnego haftu kaszubskiego i to właśnie ona przeszła do zbiorowej świadomości, jako najważniejsza postać związana z tą częścią rękodzieła kaszubskiego. Jej prace, z pewnością były trudniejsze technicznie i odznaczały się wysoką wartością artystyczną.